Przeszłość z przyszłością

Czy pół wieku to wystarczająco, aby zmazać z kart historii i świadomości Polaków bohaterskie czyny? Czy po 18 latach istnienia wolnej, niepodległej Polski nie potrafimy mówić, o tym, o czym do 1989r. nie mogliśmy mówić? Wydarzenie, które miało miejsce w V Liceum Ogólnokształcącym w Poznaniu, świadczy o tym, że są ludzie, którzy chcą pamiętać i chcą, aby inni też pamiętali.

14 stycznia 2008r. zostało podpisane porozumienie między Kuratorium Oświaty a Światowym Związkiem Żołnierzy Armii Krajowej okręg Wielkopolska. Na uroczystości obecni byli: zastępca kierownika Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych pan dr Jan Stanisław Ciechanowski, wicewojewoda p. Przemysław Pacia, p. dr Jan Kurek - Zarząd Główny ŚZŻAK w Warszawie, dr Zdzisław Kościański - wizytator, dyrektorzy i nauczyciele wielkopolskich szkół, zaangażowani we współpracę ze ŚZŻAK, p. Krzysztof Mazurek z Urzędu Marszałkowskiego, p. Waldemar Handke - przedstawiciel IPNu z Poznania, p. Włodzimierz Buczyński -Przewodniczący Społecznego Komitetu Budowy Pomnika Polskiego Państwa Podziemnego, p. Tadeusz Jeziorowski - dyrektor Wielkopolskiego Muzeum Wojskowego, prezes ŚZŻAK mjr Jan Górski oraz Wielkopolski Kurator Oświaty p. Elżbieta Leszczyńska, która jako pierwsza zabrała głos.

W swoim przemówieniu podkreśliła, jak ważne jest kultywowanie pamięci i przytoczyła cytat z książki Pamięć i tożsamość Jana Pawła II - Naród, który nie zna przeszłości, nie zasługuje na miano narodu. Następnie mjr Jan Górski, we wzbudzającej emocje wypowiedzi, przedstawił w skrócie historię Polski, począwszy od rozbiorów aż do II wojny światowej. Opowiadał też, z jaką pasją uczył się jako młody chłopak historii. Właśnie to wskazał jako przyczynę jego późniejszych działań. Uświadomiło to nam, uczniom, jak ważne dla tworzenia przyszłości jest pogłębianie znajomości przeszłości naszej Ojczyzny.

Potem nastąpił najważniejszy punkt uroczystości - podpisanie porozumienia. Zakłada ono m.in. upowszechnienie na terenie Wielkopolski wiedzy historycznej z lat 1939 - 1989 poprzez podejmowanie różnych inicjatyw oraz dostęp do takich źródeł historycznych, jak świadectwa żołnierzy AK. Po odczytaniu, podpisy pod dokumentem złożyła p. Elżbieta Leszczyńska oraz mjr Jan Górski.

Wojtek Biernacik - absolwent „Piątki", a obecnie student historii, odśpiewał hymn Armii Krajowej. Można było zauważyć, że obecni żołnierze AK byli mile zaskoczeni oraz wzruszeni tym wykonaniem. Szybko przyłączyli się do śpiewu. Sądzimy, że na reszcie zebranych wywarło to głębokie wrażenie.

Kolejnym elementem było przemówienie p. Jana Ciechanowskiego. Opowiedział on o idei zachęcania, szczególnie młodych, do poznawania historii narodu polskiego. Wręczył też dziewięciu osobom medale Pro Memoria. Wśród wyróżnionych osób znalazła się p. Barbara Płotkowiak - dyrektor V LO w Poznaniu, p. Henryk Józefowski -prezes Zarządu Towarzystwa Przyjaciół Armii Krajowej Okręg - Wielkopolska oraz p. Małgorzata Wiater - opiekunka Koła Przyjaciół AK w V LO, p. Lucyna Białk Cieślak - b.  dyrektor III LO im  Jana Kantego, p. Voletta Dworecka opiekunka Koła w III LO im  Jana Kantego, p. Andrzej Gniotowski – dyrektor Gimnazjum nr 1 w Środzie Wlkp., p. Zbigniew Jankowski – dyrektor Szkoły Podstawowej nr 1 w Luboniu, p. Jadwiga Walkowiak – dyrektor VIII LO im. A. Mickiewicza, p. Małgorzata Górczyńska – nauczyciel historii w Szkole Podstawowej nr 40 w Poznaniu. Byliśmy też świadkami uhonorowania pani Kurator oraz pana Wizytatora przez Zarząd ŚZŻAK. W ramach symbolicznego podziękowania, otrzymali oni znaczki Polski Walczącej, wybite w dniu otwarcia Muzeum Powstania Warszawskiego.

Ostatnim punktem tej części uroczystości była inscenizacja przygotowana przez grupę teatralną „Za kulisami", działająca w V LO pod opieką p. prof. Romy Szymańskiej. Przedstawienie było oparte na tekstach Zbigniewa Kabaty, pseudonim Bobo, w których pisał o bolesnej, ale i zarazem pięknej śmierci za Ojczyznę.

Następnie goście zostali zaproszeni na drugą część uroczystości do sali multimedialnej. Tam p. prof. Małgorzata Wiater przytoczyła historię powstania Koła Przyjaciół AK w V LO. Opowieść o kole, powstałym z inicjatywy żołnierza Armii Krajowej - p. Ferdynanda Rybskiego, który zmarł w przeddzień oficjalnego rozpoczęcia działalności, wzbudziła wiele emocji. Kombatanci, dla których p. Rybski był towarzyszem broni, nie ukrywali wzruszenia. Inni goście również byli przejęci. Szczególnie w momencie odtworzenia krótkiego filmu,nakręconego podczas spotkania p. Ferdynanda Rybskiego z uczniami V LO, w którym opowiadał on o swoich przeżyciach z okresu wojny.

W programie był również poczęstunek. W tym czasie zebrani goście mogli porozmawiać i powspominać swoje losy wojenne i powojenne. Osoby, które tam się znajdowały, miały niezwykłą okazję wysłuchać opowieści o działalności AK, szczególnie na terenie Wielkopolski. Oczywiście, omawiano też znacznie podpisanego właśnie porozumienia.

Uroczystość ta była dla nas sporym przeżyciem. Jednak nie tylko ze względu na podpisanie umowy, która ułatwi nam dostęp do dokumentów oraz kontaktów z żołnierzami AK, ale i też ze względu na możliwość poznania wielu ludzi i wysłuchania poezji Zbigniewa Kabaty w artystycznym wykonaniu. Wierzymy w to, że wydarzenie tego dnia, zachęci wiele osób, szczególnie młodych, do poznawania historii Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej. Mamy nadzieję, że dzięki takim inicjatywom, nasze pokolenie będzie potrafiło lepiej kształtować przyszłość, poznając przeszłość.

Gosia Krawczak

Natalia Skrzypek

( kl. 2d - V LO w Poznaniu )